یکی از ویژگی‌های امام حسین علیه‌السلام این است که زیارتی با عنوان زیارت عاشورا دارند که از طریق امامان باقر و صادق علیهم‌السلام بدست ما رسیده و از جانب خداوند متعال و به عنوان حدیث قدسی است. در زیارت عاشورا چیزی حدود هجده دعا می‌کنیم که متناسب با آن، هجده مقام را از خدا می‌خواهیم. درخواست‌های انسان در زیارت عاشورا، دنیوی و مادی و فانی نیست، بلکه همگی معنوی است. ما در زیارت عاشورا، همراه با این دعاها، هجده مقام را از خدا درخواست می‌کنیم که بعضی از آنها به‌قدری بالاست که اگر زیارت عاشورا وجود نداشت، نمی‌توانستیم باور کنیم که کسی جرأت درخواست آنها را از خدا داشته باشد. اینها خیلی خواسته‌های بزرگی هستند و انسان از آنها درجات سلوک را یاد می‌گیرد، چون از پایین شروع می‌شود و به بالا می‌رسد. و اما آن مقام‌ها:
۱- مقام خونخواهی امام حسین علیه‌السلام
اَنْ یَرْزُقَنی طَلَبَ ثارِکَ (از او درخواست می کنم که روزی من گرداند خون خواه شما باشم)
اینکه کسی بخواهد خونخواهی امام حسین را بکند، مقام خیلی بالایی است، چون خونخواهِ اصلی ابی‌عبدالله، امام زمان است.
۲- مقام وجاهت عند الله (آبرومندی نزد خدا)
اَللّهُمَّ اجْعَلْنی عِنْدَکَ وَجیهاً (خدایا مرا نزد خود… وجیه و آبرومند گردان)
۳- مقام معِیَّت (همراهی) با معصوم
اَنْ یَجْعَلَنی مَعَکُمْ فِی الدُّنْیا وَالاْخِرَهِ (مرا با شما در دنیا و آخرت قرار دهد)
مَعَ اِمامٍ مَنْصُورٍ (در رکاب امام کمک شونده…)
این درخواست، بسیار ویژه است، چون تمام انبیا و اولیا آرزویش را داشته‌اند.
۴- مقام طلب عبودیت محض
مقامی که درخواست می‌کنیم تمام مراحل زندگی ما، درهم‌تنیده با معصوم باشد.
اَللّهُمَّ اجْعَلْ مَحْیایَ مَحْیا مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ (پروردگارا مرا به آیین محمد و آل اطهارش زنده بدار)
۵- مقام شهادت
وَ مَماتی مَماتَ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ (و رحلتم را به آیین محمد و آل اطهارش قرار ده)
چون مرگ همه معصومین از پیامبر تا امام حسن عسکری علیهم‌السلام، با شهادت بوده.
۶- رسیدن به مقام محمود
اَنْ یُبَلِّغَنِی الْمَقامَ الْمَحْمُودَ لَکُمْ عِنْدَ اللَّهِ (برساند مرا به مقام پسندیده ی شما در پیش خدا)
در قرآن آیه‌ای داریم که به پیامبر می‌گوید: نماز شب بخوان تا به مقام محمود برسی. مقام محمود از نگاه بیشتر مفسران و با استناد به روایات، یعنی مقام شفاعت. خود شفاعت شدن، یک مقامی است که به هر کسی نمی‌رسد (لَا یَمْلِکُونَ الشَّفَاعَهَ إِلَّا مَنِ اتَّخَذَ عِنْدَ الرَّحْمَٰنِ عَهْدًا ؛ آنان هرگز مالک شفاعت نیستند؛ مگر کسی که نزد خداوند رحمان، عهد و پیمانی دارد.)
حالا یک مقامی هست که از شفاعت‌شدن بالاتر است و آن هم مقام شفاعت‌کردن است و ما در این فراز، این را از خدا می‌خواهیم.
۷- مقام مشارکت در مصیبت ولیّ معصوم
لَقَدْ عَظُمَتِ الرَّزِیَّهُ… بِکَ عَلَیْنا (براستی سوگواری تو بر ما بزرگ و گران شد)
وَ اَسْئَلُ اللَّهَ بِحَقِّکُمْ… اَنْ یُعْطِیَنی بِمُصابی بِکُمْ… (و از خدا خواهم به حق شما… که عطا کند به من بوسیله مصیبتی که از ناحیه شما به من رسیده…)
یعنی مصیبت شما را، مصیبت خودم می‌دانم
اَلْحَمْدُ لِلَّهِ عَلی عَظیمِ رَزِیَّتی (خدا را شکر بر عزاداری و اندوه و غم بزرگ من)
دقیقا در اینجاست که انسان مصیبت را برای خودش می‌داند. این مقام، خیلی عظیم است و خیلی باید درباره‌اش بحث کرد. داستان زیارت عاشورا، داستانِ یکی‌شدن با اهل‌بیت است، قرار است از این طریق، به شجره‌ی حیات، متصل شویم.
۸- مقام برائت
بِالْبَرآئَهِ مِنْ اَعْداَّئِکُمْ… (به سبب بیزاری جستن ازدشمنان شما)
برای دوری و تبرّی‌جستن از بعضی جریان‌ها و افراد و نیز بعضی خصوصیت‌ها
۹- مقام لعن
اَللّهُمَّ الْعَنْ اَوَّلَ ظالِمٍ ظَلَمَ حَقَّ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ (خدایا لعنت کن نخستین ستمگری را که بزور حق محمد و آل محمد را گرفت)
این مقام، آن‌قدر مهم است که در زیارت عاشورا بر سلام اولویت دارد. اول صدتا لعن می‌دهیم و بعد صد سلام.
(جاروب کن خانه و پس میهمان طلب)
نکته: چهره اصلی برائت و لعن، بعد از ظهور دیده می‌شود، چون ما مردم اصلا تا قبل از ظهور نمی‌فهمیم کسانی که باعث و بانی ماجرای کربلا بوده‌اند، ما را از چه نعمات زیاد و برکات بزرگی محروم کرده‌اند.
ما الآن از دنیای بعد از ظهور چیزی نمی‌دانیم و درک نمی‌کنیم. اصل برائت در آن زمان اتفاق می‌افتد. یعنی وقتی ظهور انجام می‌شود و می‌فهمیم چه چیزی را از ما گرفته‌اند، تازه حسّ واقعیِ برائت را درک خواهیم کرد.
۱۰- مقام سِلم
اِنّی سِلْمٌ لِمَنْ سالَمَکُمْ (من در صلح و سازشم با کسی که با شما در صلح است)
وَ وَلِیُّ لِمَنْ والاکُمْ (و دوستم با کسی که شما را دوست دارد)
این مقام، عبارت است از مقام دوستی با دوستان و دوستداران اهل‌بیت، برای تشکیل یک شبکه‌ی متحد در راه تحقق منویّات این خاندان.
۱۱- مقام حَرب
حَرْبٌ لِمَنْ حارَبَکُمْ (در جنگم با کسی که با شما در جنگ است)
این مقام، یعنی مقام دشمنی با دشمنان اهل‌بیت، برای پالایش آن شبکه‌ی متحد. و همچنین مبارزه با موانع رشد بشر. آیا شما فکر می‌کنید هر کسی می‌تواند به مقام مجاهدت برسد؟
۱۲- مقام ایثار
بِاَبی اَنْتَ وَ اُمّی (پدر و مادرم بفدایت)
ما در زیارت عاشورا این مقام را درخواست می‌کنیم و لااقل ادای آن را درمی‌آوریم. ایثار یعنی بذل بهترین‌ها، و ما در زیارت عاشورا بهترین داشته‌های خود را فدای امام می‌کنیم.
۱۳- مقام قربه الی الله
اِنّی اَتَقَرَّبُ اِلی اللَّهِ… (تقرب می‌جویم به درگاه خدا)
اَللّهُمَّ اِنّی اَتَقَرَّبُ اِلَیْکَ… (خدایا من تقرب می‌جویم بسوی تو)
باید گفت: مقام قرب و نزدیکی به خدا، بالاترین مقام ممکن است، منتها مراتب بالای آن فقط به کمک و دست‌گیری ولیّ‌خدا که در این مسیر پیشتاز است، ممکن می‌شود.
۱۴- مقام دوستی و نزدیکی به اهل‌بیت
اِنّی اَتَقَرَّبُ اِلی اللَّهِ وَ اِلی رَسُولِهِ وَ اِلی امیرِالْمُؤْمِنینَ وَ اِلی فاطِمَهَ وَ اِلَی الْحَسَنِ وَ اِلَیْکَ… (من تقرب می جویم به درگاه خدا و پیشگاه رسولش و امیرالمؤمنین و فاطمه و حسن و به حضرت تو…)
این مقام نیز، امتداد مقام قربه الی الله است.
۱۵- مقام معرفت اهل‌بیت
اَکْرَمَنی بِمَعْرِفَتِکُمْ وَمَعْرِفَهِ اَوْلِیاَّئِکُمْ… (خدایی که مرا گرامی داشت بوسیله معرفت شما و معرفت دوستانتان)
چرا که در حدیث داریم: مَنْ ماتَ وَ لَمْ یَعْرِفْ إمامَ زَمانِهِ مَاتَ مِیتَهً جَاهِلِیَّه ؛ هر کس بمیرد و امام زمانش را نشناخته باشد، به مرگ جاهلى مرده است. مناقب ابن شهرآشوب، ج۱، ص۲۴۶
۱۶- مقام ثبات قدم و اهل تزلزل نبودن
اَنْ یُثَبِّتَ لی عِنْدَکُمْ قَدَمَ صِدْقٍ (در دو عالم به مقام صدق و صفای با شما مرا ثابت بدارد)
ثَبِّتْ لی قَدَمَ صِدْقٍ عِنْدَکَ مَعَ الْحُسَیْنِ… (مرا نزد خود ثابت قدم بدار به صدق و صفا با حضرت حسین)
۱۷- مقام رجعت
اَنْ یَرْزُقَنی طَلَبَ ثارِکَ مَعَ اِمامٍ مَنْصُورٍ (از او درخواست می کنم که روزی من گرداند تا در رکاب امام کمک شونده باشم)
در این مقام هرکسی قادر نیست به این مقام برسد و شخص باید خیلی کارها در این راه انجام دهد.
۱۸- مقامی که خدا به ما درود بفرستد
اَللّهُمَّ اجْعَلْنی فی مَقامی هذا مِمَّنْ تَنالُهُ مِنْکَ صَلَواتٌ وَ رَحْمَهٌ وَ مَغْفِرَهٌ (خدایا مرا در این مقام که هستم از آنان قرار ده که درود و رحمت و مغفرتت شامل حال آنهاست)
ما در زیارت عاشورا، خیلی از این مقام‌ها و خواسته‌ها را به‌صورت لامکان و لازمان می‌خواهیم، یعنی درخواست خود را محدود به یک زمان و مکان خاص نمی‌کنیم.
فی هذَا الْیَوْمِ وَ فی مَوْقِفی هذا وَ اَیّامِ حَیاتی (در این روز و در این جائی که هستم و در تمام دوران زندگیم)
لاجَعَلَهُ اللَّهُ آخِرَ الْعَهْدِ مِنّی لِزِیارَتِکُمْ (خدا این زیارت مرا آخرین عهد با حضرتت قرار ندهد)
یعنی الی‌الابد باشد و محدود به حال نباشد. در پایان این مطلب باید گفت که هدف خلقت ما انسان‌ها، رشد نامحدود ما از طریق کسب معرفت و محبت و خشوع در برابر خدا و همچنین ولی خداست. لذا این درخواست‌هایی که ما در زیارت عاشورا به درگاه خدا عرض می‌کنیم، کاملاً همسو با هدف خلقت ماست.
دیدگاه ها