قبرستان بقیع یکی از آثار تاریخی از صدر اسلام است. بقیع به عنوان زمینی در حاشیه بخش مرکزی یثرب پیش از اسلام، گورستان مردم این شهر بود و پس از اسلام نیز به عنوان مهمترین گورستان مدینه شناخته شد، در طول قرون مختلف اسلامی، مدفن صحابه، تابعین، همسران و فرزندان پیامبر صلوات الله علیه و مهمتر از همه چهارتن از امامان شیعه بوده و از این رو محل زیارت تمامی زائران مدینه منوره است.
از منابع و متون اسلامی و تاریخی بر می آید که در طول چهارده قرن گذشته و از زمان پیامبر صلوات الله علیه بقیع مورد توجه مسلمین و بالاخص شیعیان بوده و همواره سعی می کردند آنرا آباد نگه دارند و در تکریم آن می کوشیدند و همچنین بر قبور ائمه علیهم‌السّلام و مدفونین در آن قبه و بنا می ساختند که تا حدود یک قرن پیش هم این بناها وجود داشته. [۱]
مغول با همه وحشی‌گیری و خوی درندگی که از او در تاریخ نوشته‌اند هرگز درباره ی تخریب قبور ائمه علیهم‌السّلام اقدامی نکرد ند، بلکه مغول با وجود غیرمسلمان بودن به قبور ائمه علیهم‌السّلام احترام کرده اند، اما وهابیت به اندازه ای در جهالت و تعصبات فرقه ای غرق بودند که بنیان گذار تخریب قبور وآنرا در میان ناآگاهان از اهل سنت و… ترویج داده واقدام به تخریب نموده اند.
ولی وقتی وهابیان و آل سعود بر حجاز و شهرهای مکه و مدینه و اطراف آن تسلط یافتند به خاطر برخی اعتقادات انحرافی و مخالف با اسلام اصیل این بناها را در تاریخ ۸ شوال ۱۳۴۴ هـ.ق تخریب نمودند و این اقدام ننگین را در تاریخ به نام خود ثبت کردند. [۲]
علت اصلی این اقدام سبوعانه به این مبنا بر می گردد که عقاید آنها زمینه ساز تخریب و ویرانگری بود که تحت تاثیر افکار وتحریکات استعماری دراین خوی تمدن ستیزی کوشیدند و این ننگ را بر پیشانی خود زده و در تاریخ به این خوی و اندیشه شهره شدند وآلت دست استعمارگران.
وهابیان که پیروان محمد بن عبدالوهاب می باشند و همچنین از عقاید و نظرات ابن تیمیه متاثر هستند دارای عقاید و تفکراتی هستند که بر اساس آن عقاید نمی توان بر روی قبور قبه و بارگاه ساخت و همچنین نمی توان به انبیاء و اولیاء و صالحان توسل کرد. و یا به قصد زیارت قبر پیامبر صلوات الله علیه سفر نمود یا نذر کرد و اعمال این چنین هم چون طلب شفاعت از پیامبران و ائمه علیهم‌السّلام و استغاثه و استعانت از ارواح مقدسه و زیارت قبور آن بزرگواران را خلاف اسلام و توحید می دانند و معتقدند که هر کس این اعمال را انجام دهد به خداوند مشرک شده [۳] و لذا باید با آن مبارزه کرد و با توجه به این که وهابیان با آل سعود متحد شده بودند وقتی که آل سعود قدرت گرفت تحت تاثیر افکار وهابیان و با وحشیگری آن ها که فرهنگی براساس تکفیر فرق اسلامی را ایجاد تفرقه میان مسلمین و خشن جلوه دادن تعالیم اسلام و محو آثار رسالت و وحی، با استعمارگران و مستکبران همنوا شده و با کینه ای که از تشیع و اهل بیت ـ علیهم‌السّلام ـ داشتند این اقدام را انجام دادند و حتی ویران کردن قبر مطهر رسول اکرم صلوات الله علیه نیز در حیطه اعتقادات منحرف این فرقه بود. اما تاکنون جرات چنین کاری را نیافته اند.
مبنای فکری و دستاویز و مستمسک آنها بر این رفتار های غیر عقلانی و تمدن ستیز حدیثی است که به اعتقاد دانشمندان اهل سنت این اخبار ضعیف است و اعتبار سندی و متنی ندارد لذا ارزش استنادی ندارد. [۴]
اما در ردّ عقاید وهابیه درباره مسائل مطرح شده با دلائل فراوانی می توان این عقاید را باطل دانست:
۱- سیره عموم مسملین جهان از همان زمان شهادت پیامبر صلوات الله علیه تا به امروز بر این بوده که پیوسته در مراسم حج و در ایام دیگر به قصد زیارت نزد قبر آن حضرت می‌روند و این سیره را هیچ‌کس نمی‌تواند منکر شود.
۲- برای بنای قبه و گنبد و بارگاه روی قبر در قرآن اشاراتی هست که مردم در زمان اصحاب کهف وقتی که از محل خواب آنها باخبر شدند بر روی آن مسجدی بنا کردند [۵] تا یاد آنها همیشه زنده بماند،
۳- اگر این عمل در قرآن یا سیره منع شده بود، در طول ۱۴ قرن کسی خلاف بودن ساختن بنا بر روی قبر را هیچ یک از دانشمندان فرق اسلامی متعرض و متذکر نشده‌اند، تا در قرن ۱۴ فقط پیروان این فرقه گمراه و رهبران آنها به این نتیجه رسیدند، در حالی که حتی روی قبر رهبران چهارگانه اهل سنت، قبه بنا کرده اند که تا کنون در بغداد باقی است
۴- در باب شفاعت خواستن از پیامبر صلوات الله علیه و شفیع قرار دادن آن حضرت که اینان منکرند در زمان خود حضرت صحابه شخصاً از حضرت شفاعت می‌خواستند. انس بن مالک می گوید: از پیامبر صلوات الله علیه درخواست کردم که در روز قیامت در حق من شفاعت کند وی درخواست مرا پذیرفت. [۶]
۵- یا اینکه درباره زیارت قبور در منابع اسلامی اعم از شیعه و سنی آمده است که پیامبر صلوات الله علیه شخصاً به زیارت مدفونین در بقیع می‌رفت، به آنها سلام می‌کرد و به مردم سفارش می‌کردند به زیارت بقیع و مدفونین آن بروند. و باز از آن حضرت نقل است که فرمودند: هر کس قبر مرا زیارت کند شفاعتم بر او واجب است. [۷]
۶- بنابر اعتقاد خود اهل سنت نیز ساختن بنا و قبه بر روی قبور ائمه علیهم‌السّلام و انبیاء و شهدا و صالحین جایز است، تا اینکه دیگران به زیارت آن پرداخته و به آن تبرک جویند. [۸]
بنابراین می توان گفت که هدف وهابیان از این عمل زشت و ننگین چیزی جز کینه با اهلبیت علیهم‌السّلام و تشیع و همچنین اختلاف میان مسلمین که خواسته استعمار و استکبار بوده، نیست و با این عمل سرسپردگی خود به مستکبران را نشان دادند و با توجه به اختناقی که در جامعه عربستان ایجاد کرده ند و مخالفین خود را مشرک می پندارند و براحتی این اعمال را انجام دادند و با توجه به اینکه چندین سال قبل از تخریب بقیع در کربلا و نجف نیز حمله برده و این دو شهر مذهبی و شیعی را غارت و قتل و عام کرده بودند، می توان به شدت به کینه آنها و دستهای مرموز استعمار گران دراین جنایات پی برد.
پی‌نوشت ها:
[۱] نورالدین علی سمهودی، وفاء الوفاء باخبار دارالمصطفی، بیروت، داراحیاء التراث العربی، ۱۹۹۵، ج ۳، ص ۹۱۶
[۲] حسین قره چانلو، حرمین شریفین، تهران، انتشارات امیر کبیر، چاپ اول، ۱۳۶۲، ص ۱۶۲
[۳] محمد جواد مشکور، موسوعه فرق اسلامی، بیروت، چاپ اول، ۱۴۱۵، جمع بحوث اسلامی، ص ۵۲۲ و جعفر سبحانی، آئین وهابیت، تهران، چاپ اول، انتشارات اسلامی، از ص ۳۸ تا ۱۰۰
[۴] همان، ص ۶۰
[۵] سوره کهف، آیه ۲۱
[۶] جعفر سبحانی، توسل یا استمداد از ارواح مقدسه، تهران، چاپ دوم، ۱۳۶۳، انتشارات قدر، ص ۶۹
[۷] علاء الدین هندی، کنز العمال، بیروت، چاپ ۱۴۰۹، موسسه رساله، ج ۱، ص ۶۵۱
[۸] سید البکری، اعانه الطالبین، ج ۲، بیروت، داراحیاء التراث العربی، چاپ چهارم، ص ۱۲۰
منبع: مرکز مطالعات و پاسخ‌گویی به شبهات حوزه‌های علمیه
دیدگاه ها